Bayata H. F. (Yürütücü), Mazlum Y., Çoruh E., Aydın M. M., Öztürk Ö. F.
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2023
Hızla artan dünya nüfusu beraberinde ulaşım ihtiyacını da artırmıştır. Artan ulaşım ihtiyacı insanları araç sahibi olmaya yönlendirmiş ve bu da doğrudan karayolu trafik yükünü artırmıştır. Trafik yükünün artması seyahat süresini artırarak ulaşım konforunu düşürmektedir. Buna kayıtsız kalamayan ülkeler özellikle karayolu ağlarını sürekli geliştirmek ve sürücülerin daha güvenli ve konforlu bir ulaşım gerçekleştirmesini sağlama gayreti içerisindedir.
Özellikle dağlık arazilerin fazla olduğu bölgelerde seyahat süresini azaltmak, trafik güvenliğini ve sürüş konforunu artırabilmek adına karayolu tünellerinin yapılması büyük önem arz etmektedir. Son yıllarda ülkemizde de karayolu tüneli yapımı oldukça hız kazanmıştır. Son 19 yılda ülkede 567 km uzunluğunda 364 adet tünel yapılarak hizmete açılmıştır (URL-1).
Dünyada ve ülkemizde tünel uzunluğunun bu denli fazla olması karayolu tünellerinde trafik güvenliği konusunda daha fazla çalışma yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Karayolu tünellerinde trafik güvenliğini olumsuz etkileyen birçok etmen vardır. Gerekli önlemler alınmadığında trafik kazaları meydana gelmekte ve bu da birçok can ve mal kaybına sebep olmaktadır. Karayolu tünelini kullanan insanların hayatını doğrudan etkileyen bu etmenlere karşı önlem alınması gerektiği düşünülmektedir.
Son yıllarda trafik mühendisliği alanında yapılan bilimsel çalışmalarda simülatör tabanlı araştırmaların ön plana çıktığı görülmektedir. Simülatörün, sürücülere tıpkı gerçek araç kullanıyormuş hissi vermesinden dolayı tercih edildiği düşünülmektedir. Bu çalışma kapsamında da Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesinde kurulumu devam eden simülatör laboratuvarı kullanılacaktır.
Çalışma kapsamında topoğrafik zorluklardan dolayı tünellerin en çok tercih edildiği güzergâhlardan biri olan Trabzon-Gümüşhane karayolu ve üzerindeki tüneller seçilip modellenecektir. Modellenen tünellerin içerisine bazı işaret ve işaretçiler konularak hem sürücülerin davranışları incelenecek hem de sürücülerin öndeki araçla takip mesafesini koruması sağlanmaya çalışılacaktır. Simülatörü kullanan sürücülerin davranışlarını ortaya koyabilmek adına sürüş öncesinde bir anket çalışması yapılacak ve toplanan verilerle gerekli sayısal analizler yapılarak bu yol şartlarında alınması gereken güvenlik önlemlerine yeni yaklaşımlar getirilmeye çalışılacaktır.