Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kumbasaroğlu A. (Yürütücü), Yalçıner H., Turan A. İ., Çelik A.
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2023
Depremler, mühendislik hizmeti almamış yapılar
sebebiyle afete dönüşmekte, can kayıplarının yanı sıra toplum üzerinde
ekonomik, sosyal ve psikolojik açıdan olumsuzluklara neden olmaktadır. Deprem
kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde son yıllarda meydana gelen büyük depremlerde
çok sayıda can ve mal kaybının olması, mevcut yapıların durumu hakkında birçok
soruyu beraberinde getirmiştir. Yıkılan veya ağır hasar gören yapılar için çok
sayıda teknik ve bilimsel rapor yazılarak mevcut yapı stokunun durumuna ışık tutulmaya
çalışılmıştır. Örneğin, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen İzmir Depremi
sonrasında İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan raporda, 1998 Deprem
Yönetmeliği öncesi inşa edilen yapılarda yetersiz sargı donatısı detayı,
yetersiz kenetlenme boyları ve düşük beton basınç dayanımı sebebiyle erken
ötelenme seviyelerinde göçmelerin meydana geldiği belirtilmiştir. Ayrıca 24
Ocak 2020 tarihinde meydana gelen Elâzığ-Sivrice depremi sonrasında afet
bölgesinde yapılan gözlemlerde, ağır hasar meydana gelen betonarme yapıların
kolonlarında yetersiz sargı donatısı ve düşük kaliteli beton kullanıldığı bir
kez daha tespit edilmiştir. Mevcut deprem raporları göz önüne alındığında betonarme
yapılarda sismik aktivite kaynaklı meydana gelen hasarlar, tasarım hataları ve
malzeme/işçilik kusurları olmak üzere iki ana başlıkta incelenebilir.
06.02.2023 günü, Türkiye
saati ile 04:17'de ve 13:24’de merkez üssü Pazarcık (Kahramanmaraş) ve Elbistan
(Kahramanmaraş) olan Mw 7.7 ve Mw 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana gelmiştir.
Meydana gelen bu depremler ülkemizin bir çok ilinde hissedilmiş olup, Kahramanmaraş,
Hatay, Gaziantep, Kilis, Osmaniye, Adana, Şanlıurfa, Adıyaman, Diyarbakır ve Malatya
illerinde yıkıcı sonuçlara sebep olmuştur. İlgili saha çalışmasında, Malatya
ili merkez ilçelerinde (Merkez, Battalgazi ve Yeşilyurt) Kahramanmaraş Pazarcık
(Mw=7.7) ve Elbistan (Mw=7.6) depremleri sonrasında hasar gören betonarme
yapılar üzerinde teknik incelemeler yapılarak, hasarların oluşum sebepleri tasarım
hataları ve malzeme/işçilik kusurları bakımından değerlendirilecektir.