Akademik Veri Yönetim Sistemi
Taştimur Temiz C., Karaköse M., Santur Y., Akın E.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2018 - 2019
Kamera teknolojisi arttıkça ve kamera aynı zamanda daha uygun fiyatlı hale geldikçe Fotokapanlar pek çok ekoloji(çevrebilim) ve koruma programının ayrılmaz parçası haline gelmiştir. Fotokapanlar, türlerin fotoğraflarını çekmek için ısıya ve harekete duyarlı kızılötesi uzaktan algılayıcılar tarafından tetiklenen sabit kameraların kullanılmasını içeren bir cihazdır. Fotokapanlar başlangıçta Kaplan popülasyon bolluğunu tahmin etmek için geliştirilmiştir ve bu işlemi gerçekleştirebilmek için Capture-Recapture istatistik çerçevesi kullanılmıştır. Daha sonra bu uygulama bireysel hayvanların tanımlanmasının mümkün olduğu bazı türlere kadar genişletilmiştir. Yabani hayatı araştırma ve yönetiminde kullanılan dijital Fotokapanlar, önlerinden geçen hayvanların görüntüleri veya videolarını otomatik olarak kaydeden uzaktaki cihazlardır. Fotokapanların azalan maliyeti, yaygın kullanılabilirliği ve kullanım kolaylığı sunmasıyla geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında pratik olamayacak kadar büyük miktarda veri toplama potansiyeli sunmaktadır. Fotokapanlar, hızla alınıp yaygın şekilde kullanılmasıyla doğru, sağlam ve ekolojik olarak anlamlı veriler ürettiği gözlemlenmektedir. Bir araştırma aracı olarak bakıldığında Fotokapanlar artık çeşitli uygulamalarda kullanılmaktadır. Türlerin yaşam alanlarını ve dağıtımlarını keşfetmek, demografik verileri toplamak ve nesli tükenmekte olan türlerin korunmasını sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. Fotokapanlar, yabani hayattaki türlerin popülasyon durumu, davranışlarının incelenmesi, nesli tükenmekte olan türlerin tespit edilmesi gibi amaçlar doğrultusunda kullanılmaktadır. Fotokapanlar özellikle gözlemlenmesi zor olan türlerin ve zorlu doğa koşulları altında bulunan türlerin takip edilmesi amacıyla kullanıldığında büyük kolaylık sağlamaktadır. Fotokapanların kullanımının en önemli nedeni, farklı noktalarda, aynı anda ve sürekli bir şekilde gözlem yapılmasının sebep olacağı ekonomik, personel ve zaman kaybının ortadan kaldırılmasıdır. Fotokapanlar iki farklı türde olabilirler: ısıya duyarlı ve harekete duyarlı. Ayrıca Fotokapanlar aktif sensörlü ve pasif sensörlü olmak üzere iki gruba ayrılabilmektedir. Fotokapanlar modellerine göre fotoğraf ve video kaydı yapabilmektedirler. Yabani hayatların özellikle geniş alanlarda izlenmesi zaman, personel ve kaynak bakımından büyük zorluklar içermektedir. Bu zorlukları aşabilmek için farklı yöntemler ve alternatifler geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu yöntemlerden birisi olan Fotokapanlar tür araştırmalarında giderek artan bir şekilde kullanılmaktadır. Fotokapanların kullanılmasıyla yabani hayatın veya yabani hayattaki habitatları tehdit eden unsurların (insan ya da insan faaliyetlerine dayalı) tespit edilmesi sağlanmaktadır. Bu amaçla Fotokapanların kullanılması sonucunda elde edilen veriler yabani hayat açısından koruma amaçlarına ulaşmada önemli oranda yardımcı olmaktadır. Ayrıca son zamanlarda terörist unsurların Fotokapanlara yakalandığı haberlere yansımıştır. Böylece geliştirilecek Fotokapanların güvenlik açısından da fayda sağlayacağı görünmektedir. Fotokapanlar özellikle mevcut arazi ve çevre koşullarının doğrudan gözlem yöntemine elverişli olmaması durumunda ya da dolaylı gözlemin daha etkili ve güvenli olması durumlarında kullanılmaktadır. Geliştirilecek olan Fotokapan, tespit edilmesi istenen unsurlara göre düzenlenebilmektedir. Gerçekleştirilecek sistemin sunacağı avantajlar ise şu şekildedir; * Nesli tükenmekte olan türlerin keşfedilmesi * Yabani hayvanların bir bölgeye ait popülasyon durumunun incelenmesi * Terörist unsurların tespitinde kullanılması * Personel, zaman ve maliyet kaybının önüne geçilmesi