Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2022
Kanser; tanısı, tedavisi ve bakımı oldukça güç ve masraflı bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına
göre, gelecek 20 yıl içerisinde kanser ile mücadele eden 22 milyon hastanın en az %60’lık kısmının
ölümle sonuçlanacağı tahmin edilmektedir. Bu dramatik durum kanserle mücadelede erken tanı, tarama,
tedavi, koruyucu müdahalelerin geliştirilmesi adına çalışmaların yoğunluk kazanmasına sebep olmuştur.
DNA sentezi/onarımı, anjiyogenez gibi birçok hücresel olayda hayati fonksiyonları olan tiyoredoksin sistem
enzimleri meme, kolon, karaciğer, akciğer gibi birçok agresif tümör tipinde aşırı derecede eksprese
olmaktadır. Bu durum, yeni kemoterapötik stratejilerin geliştirilmesinde tiyoredoksin sistem enzimlerinin
inhibisyonu hedef olarak kabul edilmiştir. 2018 yılında yayımlanan çalışmamızda, bazı liken asitlerinin
(difraktaik, evernik, lobarik, lekanorik ve vulpinik asit) sıçan akciğerinden saflaştırılan tiyoredoksin redüktaz
(TRXR) enzimini önemli seviyede inhibe ettiği gösterilmiştir. Özellikle de lekanorik ve vulpinik asitinin
TRXR üzerine inhibisyon etkisi sisplatin ve doksorubisin gibi ticari antikanser ilaçlardan daha güçlü olduğu
gösterilmiştir. Literatüre bakıldığında meme kanser hücreleri üzerine yukarıda bahsedilen liken asitlerinin
antikanser etkisi ve bu etkinin tiyoredoksin sistem üzerinden olup olmayacağına ait herhangi bir çalışmanın
bulunmaması sunulan projeyi özgün kılmaktadır. Bu proje ile meme kanser hücre hatları (MCF-7 ve MDAMB-453) üzerine yukarıda bahsedilen liken asitlerinin antikanser etkisi ve bu etkinin tiyoredoksin sistem
üzerinden olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Liken asitlerinin antikanser etkisi hücre
proliferasyonu, apoptoz, invazyon ve migrasyon testleriyle belirlenmesi, liken asitleriyle muamele sonrası
belirtilen kanser hatlarında tiyoredoksin sistem enzimlerinin kantitatif gen (Real-Time PCR) ve protein
(Western Blot) ekspresyonundaki değişikliklerin incelenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, TRXR enziminin
spesifik aktivitesine bakılarak fonksiyonu hakkında bilgi sahibi olunacaktır.