MEVCUT BETONARME BİNALARIN SİSMİK PERFORMANSLARININ HIZLI DEĞERLENDİRİLMESİ


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MANSUR TOPRAK

Danışman: Atila Kumbasaroğlu

Özet:

Mevcut yapı stokunun büyük bir kısmı betonarme olan ülkemiz, aktif fay hatları üzerinde yer almaktadır. Son elli yıl içerisinde ülkemizde can ve mal kaybına yol açmış orta ölçek büyüklükte (1999 Gölcük (7.4 Mw), 2003 Bingöl (6.4 Mw), 2011 Van (7.2 Mw), 2020 Elâzığ (6.8 Mw)) birçok deprem meydana gelmiştir. Depremlerden sonra incelenen ağır hasarlı binalarda göze çarpan en önemli detayın, mevcut yapılardaki yapısal kusurlar (yumuşak kat, ağır konsollar, kısa kolonlar) olduğu bilinmektedir. Bu kapsamda mevcut betonarme binaların hızlı ve pratik bir şekilde değerlendirilmesi aktif fay hatları üzerinde yer alan ülkemiz için son derece önem teşkil etmektedir. Hızlı değerlendirme yöntemleriyle mevcut betonarme binaların sismik performanslarının belirlenmesi, tahribatsız bir şekilde gerçekleştirilebildiğinden, diğer tahribatlı yöntemlere göre hem ekonomi hem de zaman anlamında büyük kazanç sağlaması olasıdır. Araştırma kapsamında Erzincan ilinde bulunan 33 adet betonarme binanın sismik performans seviyeleri hızlı değerlendirme yöntemi ile belirlenmiştir. Mevcut betonarme binaların sismik performans seviyelerinin hızlı değerlendirme yöntemleriyle belirlenmesinde ana parametreler; yapılarda yumuşak kat etkisi, ağır konsol, kısa kolon etkisi, görünür bina kalitesi, çarpışma etkisi, topoğrafik etkiler, zemin sınıfı ve bina kat sayısı olarak seçilmiştir. Araştırma kapsamında yapılan çalışmalar sayesinde bölgesel rehabilitasyon ihtiyaçlarının belirlenmesi ve sismik tehlike (risk) azaltma programlarının geliştirilmesi sağlanabilir ve/veya Erzincan ilinin risk profili bilgi yönetiminin desteklenmesi için yerel makamlara rehberlik edebilir.